Aljazeera: Türkiye, hükümetin eleştirisi üzerine 10 emekli amirali tutukladı
Açık mektup cumhurbaşkanlığı tarafından sert bir şekilde kınanıyor ve bu hareketin “darbe zamanlarını anımsattığını” söylüyor.
Türk yetkililer Pazartesi günü, 100’den fazla emekli deniz kuvvetleri subayından oluşan bir grubun, hükümet yetkililerinin Türkiye’nin askeri darbe geçmişiyle bağlantılı olduğuna dair bir açıklama yayınlaması sonrasında 10 eski amirali tutukladı.
Devlet tarafından işletilen Anadolu haber ajansı, emekli amirallerin başkent Ankara’daki başsavcı tarafından başlatılan açık mektupla ilgili soruşturma kapsamında gözaltına alındığını söyledi.
Raporda, savcıların diğer dört zanlının da üç gün içinde Ankara polisine bildirimde bulunmalarını ve yaşları nedeniyle tutuklanmamayı tercih etmelerini emrettiği belirtildi.
NTV yayıncısının bildirdiğine göre, eski üst düzey askeri liderler “anayasal düzenden kurtulmak için güç ve şiddet kullanmakla” suçlanıyor.
Gözaltılar, 104 emekli amiralin imzaladığı açık mektubun cumhurbaşkanlığı tarafından sert bir şekilde kınanmasından bir gün sonra geldi.
“Devlet güvenliğine karşı suç”
Anadolu, gözaltına alınanların arasında, Akdeniz ve Ege’nin geniş kesimleri ve denizdeki sualtı enerji yataklarına sahip olduğunu iddia eden Türkiye’nin tartışmalı “Mavi Vatan” doktrininin ardındaki isim olan Cem Gürdeniz olduğunu bildirdi. Konsept, bölgedeki Yunanistan ve Kıbrıs’ın iddialarıyla çelişiyor.
Şüpheliler Ankara, İstanbul ve Kocaeli’deki evlerinde gözaltına alındı ve başkentteki başsavcılık tarafından sorgulanacaktı.
Bildiriyi 14 şüphelinin düzenlediğine inanılıyor. Savcılar Pazar günü eski donanma subayları hakkında “devletin güvenliği ve anayasal düzenine karşı bir suç işleme konulu bir anlaşma” şüphesiyle soruşturma başlattılar.
Ankara’nın geçtiğimiz ay İstanbul’da Panama veya Süveyş kanallarına benzer bir nakliye kanalı geliştirme planlarını onaylaması, 1936 Montrö Sözleşmesi hakkında tartışmalara yol açtı.
Kanal İstanbul (İstanbul Kanalı), Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 18 yıllık iktidarı boyunca yeni hava limanları, köprüler, yollar ve tüneller inşa ettiğini gören “çılgın projeleri” arasında en iddialı olanı.
‘Endişe verici’
Emekli amiraller Cumartesi günü bir gece yayınladıkları mektupta, Montrö anlaşmasını tartışmaya açmanın “endişe verici” olduğunu belirterek, bunu “Türk çıkarlarını en iyi koruyan” bir anlaşma olarak nitelendirdiler.
Montrö Sözleşmesi, hem barış hem de savaş zamanlarında sivil gemilerin Boğaz ve Çanakkale boğazlarından serbest geçişini garanti ediyor. Boğazların Karadeniz dışındaki ülkelerden gelen askeri gemiler tarafından kullanılmasını da düzenliyor.
Türkiye’deki iki boğazdan geçerek Avrupa ile Asya arasındaki su yolu deniz trafiğiyle tıkanmış ve son yıllarda birçok gemi kazası yaşandı.
Cumhurbaşkanlığı sözcüsü İbrahim Kalın, Twitter’da “Onlar [amiraller] değerli milletimizin ve temsilcilerinin bu zihniyete asla izin vermeyeceğini bilmeliler” dedi.
Türk savunma bakanlığı, metnin “demokrasimizi baltalamaktan başka bir amacı olmadığını” söyledi.
Kendisini uzun süredir ülkenin laik anayasasının garantörü olarak gören ordu, 1960 ile 1980 arasında üç darbe düzenledi. 2016’da başarısız bir darbe 250’den fazla kişinin ölümüne yol açtı.
